Ubiquitous Wasaṭiyyah Dalam Al-Qur'an Perspektif Quraish Shihab

  • Nawawi Marhaban Institut Agama Islam Negeri Langsa
  • M. Anzaikhan Institut Agama Islam Negeri Langsa
  • Mustapa Universitas Islam Sumatera Utara Medan
Keywords: Ubiquitous, Wasathiyah, Quraish Shihab

Abstract

This study explores the ubiquitous presence of wasathiyah (moderation) in the Qur'an, focusing on Surah Al-Baqarah verse 143 as its foundation. The research aims to understand the Qurais Shihab's interpretation of verses related to wasathiyah across various issues and discourses. This article's position in existing research novelty lies in proving the ubiquitous presence of wasathiyah in the Qur'an, which has not been comprehensively studied in scholarly journals. Despite Qurais Shihab extensively discussing the spread of wasathiyah verses in various situations and conditions in both his Al-Misbah exegesis and YouTube content, this article falls under literature review research with a qualitative approach. The methodology involves descriptive analysis and content study of Qurais Shihab's thoughts, particularly in the Al-Misbah exegesis. The findings conclude that the ubiquitous presence of wasathiyah exists within the contexts of religion, social-humanitarian issues, family, work, economics, and political governance.

References

Amir, Nurazizah, Achmad Abubakar, and Muhammad Yusuf. “Moderasi Beragama Sebagai Solusi Dalam Menghadapi Gerakan Radikalisme (Kajian Tahlili QS Al-Mumtahanah Ayat 8-9).” Jurnal Al-Mubarak: Jurnal Kajian Al-Qur’an Dan Tafsir 8, no. 2 (December 31, 2023): 28–46. https://doi.org/10.47435/al-mubarak.v8i2.2422.

Amiruddin, Amiruddin. “Amanah Dalam Perspektif Al-Quran (Studi Komparatif Tafsir Al-Misbah Dan Al-Azhar).” Jurnal Mudarrisuna: Media Kajian Pendidikan Agama Islam 11, no. 4 (December 31, 2021): 833–50. https://doi.org/10.22373/jm.v11i4.4665.

Basid, Abd, and Abd Ghani. “Konsep Ketentraman Hidup Perspektif Quraish Shihab (Studi Surah Al-Insyirah Dalam Tafsir Al-Misbah).” Syariati: Jurnal Studi Al-Qur’an Dan Hukum 9, no. 1 (May 1, 2023): 13–22. https://doi.org/10.32699/syariati.v9i1.4561.

Basirun, Susanto, Mahmud Sahroni, and Muhamad Asror. “Konsep Perencanaan Dalam Perspektif Al Qur’an Dan Al Hadits.” Jurnal Manajemen Pendidikan Islam Al-Idarah 8, no. 02 (July 3, 2023): 11–18. https://doi.org/10.54892/jmpialidarah.v8i02.294.

Busyro, Busyro, Aditiya Hari Ananda, and Tarihoran Sanur Adlan. “Moderasi Islam (Wasathiyyah) di Tengah Pluralisme Agama Indonesia.” Jurnal Fuaduna: Jurnal Kajian Keagamaan dan Kemasyarakatan 3, no. 1 (November 25, 2019): 1–12. https://doi.org/10.30983/fuaduna.v3i1.1152.

Darman, Muhammad Syawal Rosyid. “Konsep Washatiyah Islam Perspektif Quraish Shihab (Telaah Kritik Nalar Islam Mohammed Arkoun).” Al Muhafidz: Jurnal Ilmu Al-Qur’an Dan Tafsir 2, no. 2 (August 30, 2022): 147–59. https://doi.org/10.57163/almuhafidz.v2i2.42.

Darussalam, Andi Zulfikar, Ahmad Dahlan Malik, and Ahmad Hudaifah. “Konsep Perdagangan Dalam Tafsir Al-Mishbah (Paradigma Filsafat Ekonomi Qur’ani Ulama Indonesia).” Al Tijarah 3, no. 1 (June 23, 2017): 45–64. https://doi.org/10.21111/tijarah.v3i1.938.

Fazal, Khairil, and Juwaini Saleh. “Ummatan Wasaţan dalam Pancasila Perspektif Tafsir M. Quraish Shihab.” TAFSE: Journal of Qur’anic Studies 7, no. 1 (June 30, 2022): 77. https://doi.org/10.22373/tafse.v7i1.13197.

Fitriani, Fitriani. “Integrasi Nilai-Nilai Moderasi Beragama Persektif Al-Quran Melalui Penguatan Literasi Media.” Al-Fikri: Jurnal Studi Dan Penelitian Pendidikan Islam 4, no. 2 (January 29, 2022): 97–116. https://doi.org/10.30659/jspi.v4i2.18988.

Hanifah, Hana, Kraugusteeliana Kraugusteeliana, and Ika Nurlaili Isnainiyah. “Pengujian Usabilitas User Experience Website Ubiquitous Based Learning Cloud Menggunakan Nielsen Model.” JSI: Jurnal Sistem Informasi (E-Journal) 14, no. 1 (April 29, 2022): 2585. https://doi.org/10.18495/jsi.v14i1.17198.

Himawan, Arif. “Strategi E-Marketing Dalam Era Ubiquitous Internet.” Teknomatika: Jurnal Informatika dan Komputer 2, no. 2 (2010): 9–22. https://ejournal.unjaya.ac.id/index.php/teknomatika/article/view/354

Jaya, Tri Sandhika, and Mochamad Yusman. “Penerapan Teknologi Ubiquitous Computing Untuk Monitoring Tanaman.” RJOCS (Riau Journal of Computer Science) 7, no. 2 (July 31, 2021): 96–102. https://doi.org/10.30606/rjocs.v7i2.1827.

Lismijar, Lismijar. “Nilai-Nilai Pendidikan Dalam Surat Al-Hujurat Ayat 11-13.” Kalam: Jurnal Agama Dan Sosial Humaniora 4, no. 2 (December 19, 2016): 97–108. https://journal.lsamaaceh.com/index.php/kalam/article/view/24

Mufidah, Lubna, and Encung Encung. “Akhlakul Karimah Rasulullah Saw Dalam Bermu’amalah Ma’a al-Nas Menurut M. Quraish Shihab Dalam Tafsir al-Mishbah.” Pedagogika: Jurnal Ilmu-Ilmu Kependidikan 3, no. 1 (June 11, 2023): 34–40. https://doi.org/10.57251/ped.v3i1.953.

Mujayana, Yana, Adib Adib, and Umayah Umayah. “Nushuz Perspektif Alquran: Studi Komparatif Penafsiran Al-Qurṭubi Dan Muhammad Quraish Shihab.” Diya Al-Afkar: Jurnal Studi al-Quran dan al-Hadis 6, no. 01 (June 30, 2018): 169–85. https://doi.org/10.24235/diyaafkar.v6i01.2806.

Nadhrah, Nabila Khalida An, Casram, and Wawan Hernawan. “Moderasi Beragama Menurut Yusuf Al-Qardhawi, Quraish Shihab, Dan Salman Al-Farisi.” Living Islam: Journal of Islamic Discourses 6, no. 1 (May 11, 2023): 123–40. https://doi.org/10.14421/lijid.v6i1.4365.

Rahman, Anisa, Septiawadi Kari Mukmin, and Beko Hendro. “Kontekstualisasi Ta’aruf Dan Ta’awun: Perspektif Tafsir al-Misbah.” El-Afkar: Jurnal Pemikiran Keislaman Dan Tafsir Hadis 12, no. 2 (December 1, 2023): 448–62. https://doi.org/10.29300/jpkth.v12i2.3112.

Rahman, Heri Aulia, and Aspandi Aspandi. “Konsep Islam Wasaṭiyyah Dalam Al-Qur’an; Analisis Munasabah Q.S Al-Baqarah Ayat 143.” Saintifika Islamica: Jurnal Kajian Keislaman 10, no. 1 (December 3, 2023): 84–104. https://doi.org/10.32678/saintifikaislamica.v10i1.8555.

Ramadhan, Ahmad, Adha Saputra, and Alber Oki. “Makna Ummatan Wasathâ Penafsiran Q.S Al-Baqarah: 143: (Studi Komparatif Tafsir Klasik dan Kontemporer).” ZAD Al-Mufassirin 2, no. 1 (June 30, 2020): 37–55. https://doi.org/10.55759/zam.v2i1.44.

Subki, Muhammad, Fitrah Sugiarto, and Sumarlin. “Penafsiran QS. Al-Hujurat [49] Ayat 13 Tentang Kesetaraan Gender Dalam Al-Qur’an Menurut Quraish Shihab Dan Sayyid Quthb.” Al Furqan: Jurnal Ilmu Al Quran Dan Tafsir 4, no. 1 (June 30, 2021): 12–28. https://doi.org/10.58518/alfurqon.v4i1.634.

Suwandi, Suwandi, and Supriyanto Supriyanto. “Pemikiran M. Quraish Shihab Pada Nilai-Nilai Pendidikan Islam Dalam Konsep Moderasi Beragama.” Zawiyah: Jurnal Pemikiran Islam 8, no. 2 (December 31, 2022): 126. https://doi.org/10.31332/zjpi.v8i2.4191.

Winda Cahyaningsi, NIM 14530088. “Penafsiran M. Quraish Shihab Terhadap Surat Al-Mutaffifin Ayat 1-9 Dalam Tafsir Al-Mishbah.” Skripsi, UIN Sunan Kalijaga, 2019. https://digilib.uin-suka.ac.id/id/eprint/38413/.

Yahya, Muhamad Slamet, Huzdaeni Rahmawati, and Zulfatun Ni’mah. “Religious Moderation with the Concept of Ummatan Wasaṭan: Tafsir Al-Qur’an Surah al-Baqarah Verse 143 through Ma’na Cum Maghza.” Al-Fikru: Jurnal Ilmiah 16, no. 2 (December 30, 2022): 326–35. https://doi.org/10.51672/alfikru.v16i2.158.

Yuhaswita, Yuhaswita. “Akal Dan Wahyu Dalam Pemikiran M. Quraish Shihab.” Jurnal Ilmiah Syi’ar 17, no. 1 (February 20, 2017): 95–106. https://doi.org/10.29300/syr.v17i1.909.

Zanindita1, Cornelia, Puguh Karyanto1, Dewi Puspitasari1, and Ristanti Yustin2. “Pengaruh Penerapan Media Augmented Reality Eco-Ar 1-3 Berbasis Model Discovery Learning Untuk Meningkatkan Pemahaman Konsep Ekologi.” Proceeding Biology Education Conference: Biology, Science, Enviromental, and Learning 15, no. 1 (October 1, 2018): 491–99. https://jurnal.uns.ac.id/prosbi/article/view/32590

Published
2024-06-29